จุดด่างดำบนใบหน้า ปัญหากวนใจที่อยู่คู่กับผู้หญิงไทยมาตลอด
จุดด่างดำ หรือกระแดด เวลาอยู่บนใบหน้าของผู้หญิงชาวยุโรป มักจะดูสวยงามและแลดูมีเสน่ห์ แต่พอมาอยู่บนใบหน้าของผู้หญิงไทย กลับกลายเป็นว่าไม่สวย ดูหน้าหมอง คล้ำไปซะงั้น และสร้างความไม่มั่นใจให้กับผู้หญิงไทยมาโดยตลอด
นั่นเพราะปัจจัยของเชื้อชาติ และความเข้มของรังสียูวีในแต่ละประเทศด้วยนั่นเอง ยกตัวอย่างปัจจัยเชื้อชาติ ชาวคอเคเชียน หรือชาวยุโรป สีของกระ จะออกมาทางสีน้ำตาลอ่อน เนื่องจากภูมิประเทศอยู่ในช่วงลองติจูดที่ค่อนข้างสูง (ใกล้ขั้วโลกเหนือมากกว่าประเทศไทย) ซึ่งความแรงของรังสี UV น้อยกว่า ประกอบกับการผลิตเม็ดสีเมลานิน จะมีเมลานินชนิดที่เรียกว่า Pheomelanin ออกมามากกว่าด้วย รวมไปถึงขนาดของเมลาโนโซม1 ก็จะเล็กกว่า ทำให้จุดด่างดำ หรือ กระ มีสีอ่อนกว่า และกระจายตัวมากกว่า.... งั้นเรามาทำความรู้จักกับเจ้าเมลานิน ตัวการก่อจุดด่างดำบนใบหน้ากันดีกว่า
รู้จักกับเมลานิน ตัวการก่อจุดด่างดำบนใบหน้า
เมลานิน (melanin) เป็นเม็ดสี หรือที่เราเรียกว่า skin pigment จะถูกสร้างขึ้นมาจากกระบวนการที่เรียกว่า Melanogenesis ในเซลล์เมลาโนไซท์ (melanocyte) ซึ่งอยู่ในผิวชั้นหนังกำพร้า (หรือที่เราเรียกว่าผิวชั้น epidermis นั่นเอง) ฟังดูแล้วอาจยุ่งยาก แต่ถ้าเราเข้าใจขั้นตอนการผลิตเม็ดสีเมลานินเราก็สามารถที่จะจัดการกับปัญหาได้อย่างถูกวิธีนั่นเอง ซึ่งปกติแล้ว เมลานิน ถือว่าเป็นสิ่งที่ร่างกายเราสร้างขึ้นมาเพื่อปกป้องผิวจากรังสียูวี...เห็นมั้ยว่า จริง ๆ แล้ว เมลานินมีประโยชน์นะ... เพียงแต่ว่าเราไม่ชอบเค้า เพราะเค้าทำให้ผิวเราแลดูไม่สวยงามและสีผิวไม่สม่ำเสมอนั่นเอง
3 ขั้นตอนการเดินทางของเมลานินที่ผิว
การเดินทางของเมลานินที่ผิวของเรานั้น มี 3 ขั้นตอนหลัก2,3 ได้แก่
- การผลิตเมลานินที่เซลล์เมลาโนไซท์ โดยจะมีปัจจัย Exposomes (ปัจจัยทำร้ายผิว) นั่นเอง ที่มากระตุ้นเอนไซม์ที่ชื่อว่า ไทโรซิเนส (Tyrosinase) ให้ผลิตเมลานินออกมา แล้วนำมาบรรจุอยู่ในถุงที่ชื่อว่า เมลาโนโซม ซึ่งเมลานินมี 2 ชนิด คือ Pheomelanin พบมากในชาวยุโรป หรือคนที่อยู่ใกล้ขั้วโลก กับ อีกชนิดคือ Eumelanin ซึ่งพบได้ในคนที่อาศัยอยู่ใกล้เส้นศูนย์สูตร เช่นประเทศไทยนั่นเอง
- การขนส่ง เมลาโนโซม มาที่ผิวชั้นบนสู่เซลล์เคราติโนไซท์
- การกระจายตัวของเมลานิน สู่ชั้นผิวสตราตัม คอร์เนียม (ผิวชั้นบนสุด) และสุดท้ายจะมีการผลัดเซลล์ผิวออกไปตามกระบวนการผลัดเซลล์ผิวปกติของร่างกาย
วิธีจัดการกับปัญหากระแดดและจุดด่างดำ
การจัดการกับปัญหากระแดดและจุดด่างดำ จึงไม่ใช่เรื่องที่ยาก แค่จัดการกับ 3 ขั้นตอนหลักดังกล่าว ซึ่งทำได้โดย
หลีกเลี่ยงปัจจัยทำร้ายผิว
หลีกเลี่ยง หรือ ป้องกัน ปัจจัยทำร้ายผิว exposome ที่จะมากระตุ้นให้เกิดการสร้างเม็ดสีเมลานิน เช่น รังสี UV4, มลภาวะ5, ฝุ่น PM2.5 ซึ่งปัจจัยเหล่านี้นอกจากจะไปกระตุ้นเอนไซม์ไทโรซิเนส แล้วยังไปทำให้เกิดเป็นอนุมูลอิสระในชั้นผิวได้อีก หรือแม้แต่กระทั่งมลภาวะ พบว่าสามารถทำให้กระแดด และจุดด่างดำเพิ่มขึ้นได้ถึง 25%6 ซึ่งการป้องกันสามารถทำได้หลายวิธีเลย เช่น ใช้ผลิตภัณฑ์กันแดดเป็นประจำ, ใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีคุณสมบัติปกป้องผิวจากการเกาะติดของมลภาวะและฝุ่น PM2.5 เป็นต้น นอกจากนี้ยังรวมไปถึงการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวที่มีส่วนผสมของสารที่ช่วยในการยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ไทโรซิเนส เช่น วิตามินซี บริสุทธิ์ (Ascorbic acid), Arbutin, Kojic acid, tranexamic acid หรือ Azelaic acid เป็นต้น7,8
ยับยั้งการขนส่งของเมลาโนโซมไปที่เซลล์ผิว
ซึ่งสารที่สามารถทำหน้าที่นี้ได้ ก็เช่น ไนอะซินาไมด์ หรือ วิตามิน B3 นั่นเอง
เร่งการกำจัดเซลล์ผิวที่มีเมลานินสะสมอยู่ออกไป
โดยเร่งกระบวนการผลัดเซลล์ผิว ไม่ว่าจะเป็น การสครับผิว หรือการใช้ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยผลัดเซลล์ผิว เช่น วิตามินซี, AHA, BHA หรือ LHA เป็นต้น
แนะนำ VICHY LIFTACTIV Vitamin C Super Serum
ถ้าดูจาก 3 ข้อข้างต้นแล้ว คงต้องยกให้เป็นหน้าที่ของ VICHY LIFTACTIV Vitamin C Super Serum ซึ่งมีความเข้มข้นของวิตามินซี บริสุทธิ์สูงถึง 15% จึงมีส่วนช่วยในการยับยั้งเอนไซม์ไทโรซิเนสที่เป็นจุดกำเนิดของเม็ดสีเมลานิน กระแดด และจุดด่างดำต่าง ๆ บนผิว เช่น จุดด่างดำจากสิว อีกทั้งยังช่วยผลัดเซลล์ผิว เพื่อทำให้เมลานินที่สะสมอยู่ที่ผิวชั้นบนสามารถผลัดออกไปได้เร็วขึ้น พร้อมเผยผิวกระจ่างใสแลดูมีออร่า และด้วยสูตรที่ปราศจากสารแต่งสี น้ำหอม และสารกันเสียพาราเบน จึงมั่นใจได้เลยว่าเหมาะกับผิวที่บอบบางแพ้ง่าย อีกทั้งยังช่วยเพิ่มความชุ่มชื่นล้ำลึกให้ผิวดูเปล่งปลั่งอิ่มฟู หมดปัญหาผิวขาดน้ำ ใช้อะไรดีไปได้เลย
โดยสรุปแล้ว ถ้าอยากให้ผิวขาวกระจ่างใส ไร้จุดด่างดำ จะต้องดูแลผิวร่วมกันหลาย ๆ วิธี ทั้งการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม หลีกเลี่ยงการออกแดด ทาครีมกันแดดที่มี SPF50+ และค่า PA++++ เป็นประจำ อีกทั้งใช้ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยทั้งลดการสร้างเม็ดสีเมลานินและผลัดเม็ดสีเมลานินออกไป ซึ่งเชื่อได้เลยว่า ถ้าทำครบ 3 ข้อข้างต้นนี้แล้ว จุดด่างดำ กระแดด จะลดเลือนลงอย่างแน่นอน
ขอขอบคุณบทความดี ๆ จาก ภก. บดินทร์ หลักทอง เภสัชกรผู้เชี่ยวชาญผลิตภัณฑ์เวชสำอางวิชี่ ที่ให้ความรู้กับเกี่ยวกับบทความเรื่องจุดด่างดำบนใบหน้า เพราะปัญหาผิวนี้ ถือว่าเป็นปัญหากวนใจที่พบได้บ่อยและทำให้หลายคนเกิดความไม่มั่นใจ ให้วิชี่ ดูแลคุณด้วยผลิตภัณฑ์ที่เต็มเปี่ยมไปด้วยคุณภาพ เพื่อผิวที่ดีไปยาว ๆ
1. Simon Alaluf, Derek Atkins, Karen Barrett, Margaret Blount, Nik Carter, Alan Heath. Ethnic variation in melanin content and composition in photoexposed and photoprotected human skin.
2. Jody P. Ebanks et al. Mechanisms Regulating Skin Pigmentation: The Rise and Fall of Complexion Coloration, Int. J. Mol. Sci. 2009, 10, 4066-4087.
3. Cichorek, et al. Skin melanocytes: biology and development, Postepy Dermatol Alergol, 2013, 30(1): 30–41
4. Krutmann J, et al. The skin aging exposome. J Dermatol Sci, 2017;85(3):152-161.
5. Andrea Vierkotter et al., Airborne Particle Exposure and Extrinsic Skin Aging, Journal of Investigative Dermatology (2010) 130, 2719–2726.
6. A Vierkotter et al. Airborne Particles and Skin Aging, Journal of Investigative Dermatology (2010) 130, 2719–2726.
7. Shoukat Parvez, Moonkyu Kang. Naturally occurring tyrosinase inhibitors: Mechanism and applications in skin health, cosmetics and agriculture industries.
8. Pillaiyar T, Manickam M. Skin whitening agents: medicinal chemistry perspective of tyrosinase inhibitors.