หากเป็นอาการเริ่มต้นอาจพบเพียงขุยขาว "รังแค" บนหนังศีรษะ ซึ่งเกิดจากผิวชั้นหนังกำพร้าที่ผลัดอย่างรวดเร็ว แต่หากการอักเสบมากขึ้นอาจพบขุยหนา ร่วมกับผื่นแดงได้ อาจมีหรือไม่มีอาการคัน พบได้ทั่วหนังศีรษะ โดยเฉพาะบริเวณไรผม รอบใบหูและขมับ นอกจากนี้อาจพบผื่นที่ใบหน้าบริเวณหัวคิ้ว ร่องข้างจมูก และหน้าอกร่วมด้วย เป็นผื่นสีส้มอมแดงขอบเขตไม่ชัด มีขุยขาวเหลืองมีลักษณะมัน เป็นปัญหาผิวหนังเรื้อรัง และยังกลับเป็นซ้ำได้ง่าย
เทคโนโลยีทางวิทยาศาสตร์ด้าน microbiome ที่ก้าวหน้า ทำให้พบว่าในโรคเซ็บเดิร์ม มีการเพิ่มขึ้นของเชื้อรา Malassezia โดยเฉพาะสายพันธุ์ M. restricta และมีการลดลงของแบคทีเรีย Cutibacterium การรักษาด้วยการปรับสมดุล microbiome จึงเป็นหนี่งในหัวใจสำคัญในการแก้ปัญหารังแค เซ็บเดิร์ม นอกจากนี้ยังพบว่าความมันบนหนังศีรษะที่เพิ่มขึ้นอาจมีส่วนที่ทำให้ เชื้อรา Malessezia เพิ่มขึ้น นำไปสู่การอักเสบของผิวหนังในบริเวณดังกล่าว
การรักษาอาการ “ขุย มัน คัน” จากรังแคหรือเซ็บเดิร์มเบื้องตัน ทำได้โดยใช้แชมพูขจัดรังแค ที่ช่วยปรับสมดุล microbiome ช่วยลดการอักเสบลดความมันบนหนังศีรษะ ซึ่งมีส่วนประกอบที่สำคัญ ได้แก่ “Selenium Disulfide 1%” ซึ่งเป็นสารที่มีการยอมรับในทางการแพทย์ ในการจัดการกับเชื้อ Malassezia และมีส่วนช่วยปรับสมดุลของไมโครไบโอมบนหนังศีรษะให้กลับมาสุขภาพดีอีกครั้ง
ส่วนผสมอื่นๆที่ช่วยให้ผลการรักษาดีขึ้น เช่น
- Salicylic acid 1% ซึ่งช่วยผลัดเซลล์ผิว “ลดขุย” ที่เกาะเป็นสะเก็ดและรังแคบนเส้นผมและหนังศีรษะ ช่วยควบคุมความมันส่วนเกิน
- Ceramide ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้หนังศีรษะไม่แห้งเกินไป ทำให้ปราการผิวแข็งแรงขึ้น และอาการแห้งคัน ลดการระคายเคืองบนศีรษะ
- Vitamin E ช่วยลดการอักเสบ ช่วยด้านอนุมูลอิสระ เพิ่มความแข็งแรง และปรับสมดุลความมันบนหนังศีรษะ
ทั้งนี้ควรฟอกแชมพูดังกล่าวทิ้งไว้บนหนังศีรษะอย่างน้อย 2 นาทีก่อนล้างออก และควรใช้อย่างต่อเนื่อง อย่างน้อย 2-3 ครั้งต่อสัปดาห์จนกว่าอาการดีขึ้น จึงลดเหลือ 1-2 ครั้งต่อสัปดาห์ เพื่อป้องกันการกลับเป็นซ้ำ ในวันอื่นอาจใช้แชมพูอ่อนโยนที่ไม่ก่อให้เกิดการระคายเคืองสลับได้ อาจใช้ครีมนวดผมที่บริเวณปลายผมโดยเลี่ยงการสัมผัสหนังศีรษะ
หลีกเลี่ยงไม่ควรเกาหนังศีรษะรุนแรง อาการคันอาจทุเลาด้วยน้ำมันหอมระเหย เช่น tea tree oil ซึ่งช่วยลดการอักเสบและทำให้หนังศีรษะรู้สึกเย็นสบาย ร่วมกับการนวดเบาๆด้วยปลายนิ้วที่หนังศีรษะได้ รังแคและผิวหนังอักเสบที่หนังศีรษะไม่ได้เป็นสาเหตุของผมร่วงโดยตรงแต่การอักเสบรุนแรงเรื้อรังอาจทำให้ผมร่วง รวมถึงการแกะเกาหนังศีรษะรุนแรงทำให้ผมหักหรือผมหลุดจากรากผมได้
นอกจากการใช้แชมพูที่มีประสิทธิภาพในการปรับสมดุล microbiome แล้ว การปรับ lifestyle ก็มีส่วนช่วยลดการกลับเป็นซ้ำ เช่น พักผ่อนให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงน้ำหอม หรือการสัมผัสสารระคายเคืองโดยตรงต่อหนังศีรษะ เลี่ยงอากาศร้อนจัดหรือเย็นจัด ลดความเครียดในชีวิตประจำวัน ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เลือกทานอาหารที่อุดมด้วยผลไม้ และเลี่ยงอาหารประเภท Western diet และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
รังแค-เซ็บเดิร์มแม้ไม่ใช่ปัญหาร้ายแรง แต่มักเรื้อรัง และกลับเป็นซ้ำได้ หากอาการรุนแรงหรือไม่ตอบสนองต่อการรักษาเบื้องต้นควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาเพิ่มเติมตามความเหมาะสม
แชมพูจัดการปัญหาหนังศีรษะ "ขุย มัน คัน"
จากบทความของ ดร.พญ.พลินี ข้างต้น หลายๆคนที่มีปัญหา “ขุย มัน คัน” คงกำลังมองหาผลิตภัณฑ์ที่ช่วยจัดการกับเชื้อราตัวร้ายที่ทำให้เกิดปัญหา รังแค หรือ เซ็บเดิร์ม อยู่นั่นเอง
Vichy เวชสำอางจากประเทศฝรั่งเศส ที่มีแพทย์ผิวหนังกว่า 70,000 คนทั่วโลกมั่นใจแนะนำให้ใช้2 รังสรรค์ผลิตภัณฑ์ VICHY DERCOS DS
แชมพูขจัดรังแคอันดับ 1 ที่แพทย์ผิวหนังทั่วโลกแนะนำ3 VICHY DERCOS DS ช่วยจัดการรังแค โดยเห็นผลตั้งแต่ครั้งแรกที่ใช้4 และยังช่วยป้องกันการกลับเป็นซ้ำได้อีกด้วย4
VICHY DERCOS DS ผสานการทำงานของ Selenium Disulfide 1% ซึ่งเป็นสารที่มีการยอมรับในทางการแพทย์ ในการจัดการกับเชื้อรา Malassezia และมีส่วนช่วยปรับสมดุลของไมโครไบโอมบนหนังศีรษะให้กลับมาสุขภาพดีอีกครั้ง3 นอกจากนี้ยังมีส่วนผสมของ Salicylic acid 1% ที่ช่วยผลัดเซลล์ผิว ลดขุยของรังแคที่เกาะติดอยู่บนหนังศีรษะ ทำให้หนังศีรษะสะอาดยิ่งขึ้นหลังจากใช้ครบ 1 สัปดาห์ นอกจากนี้ยังมีส่วนผสมที่ช่วยลดความมันบนหนังศีรษะ และทำให้ชั้นปราการผิวแข็งแรงขึ้น อย่างวิตามิน อี และ เซราไมด์ จึงช่วยทำให้ลดโอกาสเกิดขุยรังแคได้ดียิ่งขึ้น เรียกได้ว่าเข้าจัดการกับวงจรการเกิดรังแค / เซ็บเดิร์ม ครบทั้ง 3 สาเหตุ
สำหรับวิธีใช้ อย่างที่คุณหมอได้แนะนำไว้เลย คือใช้สัปดาห์ละ 3 ครั้ง หรือวันเว้นวัน โดยที่ฟอกทิ้งไว้บนหนังศีรษะประมาณ 2 นาที เพื่อให้สารสำคัญทำงาน หรือถ้าคุณมีปัญหาหนังศีรษะมันมาก สามารถใช้ได้เป็นประจำทุกวัน ซึ่งถือว่าแชมพูเดอคอส ให้ความสะดวกสบายมากยิ่งขึ้นเมื่อเทียบกับแชมพูยา เพราะโดยทั่วไปแชมพูยาจำเป็นจะต้องฟอกทิ้งไว้บนหนังศีรษะ 5-10 นาทีเป็นอย่างต่ำ หรือถ้าหากคุณไม่ได้มีปัญหารังแค แต่เป็นคนที่มีปัญหาหนังศีรษะมัน ก็สามารถใช้แชมพูเดอคอสสระเพื่อลดความมันบนหนังศีรษะได้เช่นกัน
สำหรับด้านความปลอดภัย แชมพู
VICHY DERCOS DS
ผ่านการทดสอบแล้วว่าเป็นสูตร Hypoallergenic เหมาะสำหรับหนังศีรษะที่บอบบางระคายเคืองง่าย พร้อมกลิ่นหอมอ่อนๆ ทำให้ผมหอม พร้อมปรับสภาพเส้นผมให้นุ่มสลวย ไม่พันกันเหมือนการใช้แชมพูยาทั่วไป คุณจึงวางใจได้ในประสิทธิภาพและความอ่อนโยนต่อหนังศีรษะครับ
สุดท้ายนี้ นอกจากการใช้แชมพูที่ช่วยปรับสมดุลไมโครไบโอมได้แล้ว การปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์ อย่างเช่น หลังสระผมควรเป่าผมและหนังศีรษะให้แห้งสนิท, การเลือกปรับประทานอาหารที่มีวิตามินและแร่ธาตุสูง ลดอาหารแป้งหรือน้ำตาลที่มากเกินไป นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ รวมไปถึงการบริหารจัดการความเครียด ก็เป็นอีกปัจจัยที่ช่วยส่งเสริมให้การจัดการปัญหารังแคทำได้ดียิ่งขึ้นครับ
บทความนี้เขียนโดย
ดร. พญ. พลินี รัตนศิริวิไล
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านผิวหนัง และความงาม รพ. พญาไท 1
การศึกษาและทำงาน
เภสัชกร บดินทร์ หลักทอง
เภสัชกรผู้เชี่ยวชาญด้านผิวพรรณ
การศึกษาและทำงาน
References